Kerststress (3)

‘En toch nog lekker gegeten Margriet om tien uur?’, vroeg iemand die las hoe mijn zusje en ik met de keukendeur op slot ons uitsloofden voor ons kerstdiner. De smaak van dat kerstdiner kan ik me niet herinneren, maar de smaak van onze bijzondere gehaktballen een paar jaar later des te meer.

Ik had over die gehaktballen gelezen in de Allerhande: ’Om het vlees van gehaktballen zachter en smaakvoller te maken kun je er het beste baking soda aan toevoegen.’ Smaakvoller en zachter klonk veelbelovend en soda had mama altijd in huis, dus dit leek niet moeilijk. ‘We lossen gewoon wat soda op in heet water en als dat afgekoeld is mengen we het door het gehakt’, zei ik tegen mijn zusje. ’We gingen vroeg aan de slag, het draaien van de gehaktballen verliep gladjes, het bakken ging beter dan ooit, de jus werd mooi zacht en glibberig. ‘Dat komt natuurlijk door die soda’, zei ik, ‘dat kan mama best wel eens vaker doen’.

Omdat we inmiddels wat ervaring hadden waren we op tijd klaar. ‘Het ruikt echt  apart, zei papa handenwrijvend. Het was tweede Kerstdag, alle preken zaten er op, papa verheugde zich op het diner. Na de soep kwam het hoofgerecht met de sodaballen. Mama nam een hap van haar bal, kauwde, slikte door en legde daarna haar lepel naast haar bord. Ze keek papa aan, die inmiddels met zijn tweede hap bezig was. ‘Hoe smaakt het Ben?’, zei ze. ‘Nou goed hoor, ik vind vlees altijd fijn.’ Papa nam nog een hap toen ons jongste zusje riep: ’Mama, ik vind dit vies’, en ze spuugde haar hap uit op haar bord. Dat laatste was iets wat ik als oudste nooit zou durven, maar ik zag dat mama knikte. Haar jongste dochter had woorden gegeven aan wat ze zelf had gedacht. ‘Wat hebben jullie door die ballen gedaan?’, vroeg ze. ‘Nou, soda natuurlijk, want het zijn sodaballen’, murmelde ik. Hadden wij iets fout gedaan? Nu legde ook papa zijn vork neer: ’Sodaballen? Hebben jullie hier soda door gedaan?’ Ik zag dat mama probeerde om niet te lachen en mijn zusje zei: ’Dat moest van de Allerhande hoor’.

Pas jaren later begreep ik het verschil tussen ‘baking soda’ en gewone kristalsoda. Dat laatste is totaal ongeschikt om te gebruiken in het eten. ‘Ik dacht al toen jullie bezig waren, wat ruikt het vreemd’, giechelde mama.