zondag 23 april 2023

Mc Donalds

 

Noordoost Friesland mag dan een ‘krimpgebied’ zijn, sinds anderhalf jaar doen wij hier niet onder voor de rest van Friesland want we hebben onze eigen Mc Donalds. Eind 2022 geopend, aan de Lauwersseewei bij Dokkum. Middelbare scholieren die op hun fiets ’s morgens Dokkum in- en s ’middags uitrijden waren de eerste trouwe stamgasten. Tot verdriet van hun moeders, want menig pakje brood belandt in de prullenbakken buiten terwijl binnen gelachen en gesmuld wordt van een kip- of hamburger.

‘Tjonge, dat was er voor ons niet bij, wat leven we toch in een andere tijd’, verzucht mijn vriendin achter haar beker cappuccino. Ook wij hebben vanuit de Westereen de Mc Donalds ontdekt. Wij passeren niet op weg naar school, voor ons is het Mc Cafe het sluitstuk van even winkelen in Damwoude. Een paar keer per maand rijden we daar samen naar toe, in de zomer op onze e bikes (zonder helm, foei) in de winter in de auto. Als we dan bij Mac Donalds tussen de scholieren zitten voelen we ons weer een beetje jong.

De medewerkers van Mc Donalds zijn goed geïnstrueerd: ’Wilt u er ook een koekje bij?’, is de steevaste vraag als ik cappuccino bestel. Maar vanmorgen is het anders.’ Bent u al vijf- en zestig?’, vraagt een mooi opgemaakte vrouw die haar kleurige Mac Donalds uniform met flair draagt. Ik val stil en kijk met open mond naar haar zwarte haar dat net als het mijne ook geverfd is. Sinds ik mijn haar verf voel ik me nog lang geen vijf- en zestig. Waar haalt ze het lef vandaan om mij hier, op dit moment, tussen al die jongeren, aan mijn leeftijd te herinneren? ‘Nog net niet’, murmel ik:’ begin juni is het zover.’ ‘Nou, omdat u zo eerlijk bent krijgt u dan toch van mij de 65+ korting’. Ze voelt dat ze iets goed te maken heeft en als ze mijn verbaasde blik ziet zegt ze:’ 65 plussers krijgen 70 cent korting op de cappuccino.’

 ‘1 Cappuccino 65+, 1 Geen Cookie’, lees ik op de bon. Over twee jaar krijg ik AOW, nu dus al hele voordelige koffie. ‘Dankjewel voor je vraag’, grinnik ik haar toe ik als ik mijn beker meeneem.  

maandag 17 april 2023

Therapeutisch tuinieren

 

Het tuinseizoen is aangebroken en dat werkt goed op mijn gemoed. Ik ben nou eenmaal dol op wieden en schoffelen, zaaien en planten. Het komt door mijn genen, mijn vader was ook altijd bezig in zijn tuin. Dat was zijn zesde dochter, hij was dol op haar. Ik begin langzaam te begrijpen waarom: de tuin zegt nooit iets terug, is altijd stilletjes aanwezig, is nooit saai maar verandert van seizoen naar seizoen. Onze tuin kleurt nu hemels van de rankje blauwe druifjes waartussen een paar groepjes stoere tulpen zich laten gelden. De hortensia’s beginnen groen uit te lopen, de dahlia’s laten nog op zich wachten, net zoals de stokrozen en de Agapanthus. Als ik om de een of andere reden nooit meer op vakantie zou kunnen gaan, dan is er altijd nog de tuin. Tuinieren heeft iets therapeutisch. Daar kan niets tegenop. Het doet meer met me dan een goed gesprek of een mooie kerkdienst.

Tuinieren als therapie zonder dat er een therapeut aan te pas komt. Ligt hier een markt? Het is in elk geval voordelig, dat kan van een psycholoog of een therapeut niet gezegd worden. Tuinieren als therapie zonder dat er een gesprek -de meest voorkomende behandelingsvorm van een therapeut -  aan te pas komt. Hoe kan dat? Waarom heeft werken in de tuin, wroeten met je handen in de aarde, zo’n helende werking, niet alleen op mij maar op heel veel mensen? Ik voel me altijd een beetje meer mens na een paar uurtjes in de tuin.

Zoals heel vaak kwam het antwoord uit iets dat ik in de bijbel las: Psalm 19, een gedicht van David over de schepping.

‘Niet zoals mensen spreken. Geen stemgeluiden, geen taal, zwijgen is het, sprakeloze stilte: tot aan de randen van de aarde weerklank van stilte.’*

Als ik tuinier mag ik met God zelf in gesprek zijn, een gesprek zonder woorden, in het aller diepste van mijn ziel. Terwijl ik onkruid wied en kleine zaadjes in de grond stop hoor ik Hem bijna fluisteren: ’Wees niet bang, nergens voor, Ik ben er immers ook en Ik ben aan het werk, dat zie je toch. Van de Agapanthus zijn alleen nog groene sprieten zichtbaar. Maar Ik werk, het zullen grote sierlijke planten worden. Vrees niet mensenkind, maar werk met Mij mee. Ik Zelf doe het grootste werk.’

(*vers 4, 5 vertaling Huub Oosterhuis)

maandag 10 april 2023

Houd mij niet vast

 

Vandaag is Tweede Paasdag. Mensen gaan naar familie, meubelboulevards, tulpenvelden of blijven thuis om te genieten van een extra vrije dag. Veel winkels zijn dicht. Er valt iets te vieren: de opstanding van Jezus uit de dood.

Het was een vrouw die als eerste met de opgestane Heer sprak: Maria. ‘Waarom huil je?’, vroeg iemand die in de graftuin liep.’ Ik huil omdat ze mijn Heer hebben weggenomen en ik weet niet waar ze hem hebben neergelegd’, snikte ze. ‘Maria’, zei hij. Aan zijn stem hoorde ze wie het was. Ze had hem niet herkend, hij zag er als opgestane Heer blijkbaar anders uit. En dan komt dat vreemde zinnetje: ’Houd Mij niet vast.’ ‘Noli me tangere’, in de Latijnse vertaling. Een inmiddels wereldberoemde zinnetje. Mensen hebben erover geschreven, gemediteerd en geschilderd. Die ontmoeting tussen Jezus en Maria: totaal overrompeld staat zij oog in oog met Hem die drie dagen ervoor aan een kruis stierf. Maar zij mag hem niet vasthouden, waarom niet? Als er iets is dat zij wil is dat het, ze wil hem nooit meer loslaten. Dat was haar een keer overkomen, dat wilde ze niet meer. Nooit meer.

Een paar weken later staat Jezus met zijn leerlingen op de Olijfberg en doet Hij een andere uitspraak die wereldberoemd werd: ’Ik ben met u, alle dagen.’ Is dat niet in tegenspraak met elkaar? Mogen die leerlingen Jezus wel vasthouden en Maria niet?

Vandaag vieren we Jezus’ opstanding uit de doden, zijn overwinning over de macht van de dood. Over een paar weken komt hemelvaart en daarna Pinksteren. We vieren het na elkaar omdat het na elkaar gebeurd is, maar het hoort bij elkaar: Goede Vrijdag, Pasen, Hemelvaart en Pinksteren. Op de Paasmorgen ontmoet Maria de opgestane Heer. Maar ze moet weten dat het verhaal nog niet af is. Jezus zal nog een paar weken op aarde blijven in die mysterieuze gestalte en dan zal hij naar de hemel gaan. Vandaaruit zal hij  terugkomen in een andere gestalte, die van de  Heilige Geest en zo zal ze Hem kunnen vasthouden, want ‘Zie Ik ben met jullie alle dagen tot aan de voleinding van de wereld.’

Ook wij mogen Hem zo vasthouden, voor altijd, waar en wie we ook zijn.

maandag 3 april 2023

Grote teleurstelling

 

Vorige week reageerden veel mensen op mijn blogje ‘Vol verwachting’. Ik vermoed dat het er deze keer minder zijn. Want ‘Grote teleurstelling’ klinkt niet veel belovend. Verwachting roept spanning op, teleurstelling het tegenovergestelde: het is niet wat je verwacht had, gehoopt had. Voor een vrouw die graag een kind wil hebben liggen verwachting en teleurstelling dicht bij elkaar. In theorie  zou ze elke maand zwanger kunnen worden maar als dat niet gebeurt, terwijl ze het graag wil, is ze teleurgesteld. Pijnlijk teleurgesteld. Ik durf te beweren dat elke dag in Nederland honderden vrouwen er zo aan toe zijn. Grote verwachting kan zomaar omslaan in verschrikkelijke teleurstelling.

Hoe sta jij, die dit leest, erin: ben je vol verwachting of vol teleurstelling? Voor jonge mensen is het in zekere zin makkelijker om vol verwachting te zijn. Als je jong bent ligt het leven nog voor je, maar hoe zit het als je de zestig gepasseerd bent? Ik word over een paar maanden 65, een bijna pensioen gerechtigde leeftijd. Er liggen meer jaren achter mij dan voor mij. Verwacht ik nog iets van die jaren of is het alleen maar uitzitten van mijn tijd?

De ‘Stille Week’ is de naam die de kerk gaf aan de week die net begonnen is. De week waarin stilgestaan wordt bij het lijden en sterven van Jezus: de allergrootste teleurstelling voor zijn leerlingen. Drie jaar waren ze Hem gevolgd, hadden ze het ene na het ander wonder meegemaakt, was het leven een groot feest voor hen geweest. En toen eindigde dat allemaal abrupt aan het kruis. Met eigen ogen zagen ze hoe hun Grote Leider stierf. Terwijl zij al hun hoop en verwachting op hem hadden gevestigd. Hoe moest het nu verder?

En dan komt op die eerste Paasmorgen dat ontstellende bericht van een paar vrouwen: het graf is leeg en Maria heeft Jezus ontmoet, Hij is niet dood, Hij is nog steeds bij hen, anders dan voorheen, maar wel echt. Vanaf dat moment is het leven op aarde veranderd. Er is nog steeds lijden, in allerlei vormen: ziekte, oorlog en hongersnood, maar Jezus is er ook. Op de achtergrond, heel stil, soms fluisterend, heel af en toe ingrijpend. Hij weet dat een mens niet zonder verwachtingen kan leven en Hij heeft alle macht om elke teleurstelling om te draaien tot een onverwacht wonder.