Het gesprek

Gesprekken voeren hoort bij onze dagelijkse werkzaamheden. Het volgende gesprek stond dagen van te voren gepland, maar hoe dichter het bij kwam des te onzekerder ik me erover voelde. Wij moesten namelijk een Iraanse vluchteling, een 27 jarige jonge vrouw, ‘aan de tand voelen’. Laten we haar Mirjam noemen.  

Voor wie zich nu afvraagt waar dit over gaat even wat informatie. De IND, de ‘Immigratie en Naturalisatiedienst’, is de organisatie die bepaalt of een asielzoeker in Nederland mag blijven. Als het voor een vluchteling in het eigen land absoluut niet veilig is, geeft de IND een positief advies. Mirjam had een negatief advies gekregen maar dit had ze aangeklaagd want ze beweerde dat ze christen was geworden. In Iran is het uiterst gevaarlijk om christen te zijn. Bernard en ik zouden in één gesprek moeten achterhalen in hoeverre zij oprecht was. Ik voelde me er heel ongemakkelijk over want ik weet dat het met name voor vrouwen heel moeilijk is om in Iran te leven. Ik kon me zo voorstellen dat ze het christen zijn als een laatste strohalm had aangegrepen om in Nederland te mogen blijven.

Bernard had een mooie vraag bedacht: ’Mirjam, als jij aan een moslim zou moeten uitleggen wie Jezus Christus voor jou is, wat zou jij dan zeggen?’ Mirjam hoorde de vertaalster de vraag in het Farsi aan haar stellen en haar ogen begonnen te stralen. In haar eigen taal legde ze aan de vertaalster uit wie Jezus voor haar is. Ik verstond er geen woord van maar haar lichaamstaal sprak boekdelen en de vertaalster leek erg geraakt. Toen Mirjam uitgesproken was naar de vertaalster toe, vertelde deze ons: ’Ze zegt dat ze door Jezus Christus de persoon geworden is die ze nu is.’

En ik voelde dat ze de waarheid had gesproken.

Grenzen

Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen met deze stelling: Mensen houden niet van grenzen.

Over een maand, op 21 juni, is het officieel zomer en velen kunnen niet wachten tot ze op vakantie mogen. Vakantie komt van het Latijnse ‘vacare’: vrij zijn. Vakantie hebben betekent: ongebonden aan een baas en aan vaste werktijden doen wat je zelf graag wilt, er op uit gaan, de grenzen verleggen. Sinds het heel normaal en heel goedkoop is om te vliegen is het voor vrijwel iedereen mogelijk om over de grens van niet alleen Nederland meer zelfs Europa te gaan. Ik verbaas me vaak hoeveel grenzen Westereenders overgaan. Op vakantie naar Thailand of Australië is absoluut niks bijzonders hier.

Maar nu komt mijn tweede stelling: God is Iemand van grenzen.

Ik voel dat sommigen nu al hun wenkbrauwen fronsen: hoezo? Voor met name die fronsende mensen citeer ik Handelingen 17:26b, 27:’….God heeft voor elk volk een tijdperk vastgesteld en Hij heeft de grenzen van hun woongebied bepaald. Het was Gods bedoeling dat ze Hem zouden zoeken en Hem al tastende zouden kunnen vinden, aangezien Hij van niemand van ons ver weg is.’

Om God te vinden hoef je niet in een vliegtuig te stappen, Hij is weliswaar onzichtbaar, maar toch heel dichtbij. Het is niet nodig om heel ver weg te gaan om Hem te leren kennen, Hij wil zich laten kennen binnen de grenzen die Hij voor ieder mens heeft bepaald. Daar begon Hij al mee in het paradijs: Adam en Eva hadden één grens: ze moesten van een bepaalde boom afblijven. Helaas vertikten ze dat: over die ene grens gaan leek zo aanlokkelijk. Maar vanaf het moment dat ze de hun door God gegeven grens overschreden leek het wel alsof Hij verder weg was dan ooit.

Helaas.

Multiple choice

 

De jongerenwerker uit onze gemeente meldde zich op zondag vanwege ziekte af voor het leiden van de bijeenkomst ’s avonds in het jeugdhonk. En omdat ik niet veel ‘taken’ heb bood ik aan om die avond te leiden. ‘Een heel kort praatje over bidden is voldoende, laat ze maar samen praten.’ Ik besloot om al voor de avond begon ‘op wacht’ te gaan staan om zicht te hebben op wie er binnendruppelde. Vrijwel tegelijk kwam er een groep jongens op de fiets aan. De kleinste van hen stapte af, ging voor me staan en vroeg: ‘Mag ik ook komen?’

‘Hij is nog maar negen jaar hoor, riep een van hen vanaf zijn fiets. De avonden zijn bedoeld voor middelbare scholieren, dus ik twijfelde, ik had hem ook nog nooit eerder gezien. ‘Hij is met zijn ouders bij ons op bezoek’, vandaar dat ik hem niet kende. Intussen keek de negenjarig me zo verlangend aan dat ik dacht: waarom ook niet? Van te voren had ik me met een multiple choice vraag voorbereid: Na het gezellig samen eten en chillen luidde die vraag: Waarom ben je hier?

a.   Voor het lekkere eten

b.   Voor mijn vrienden

c.    Voor de gezelligheid

d.   Voor God.

Dit leek me het veiligst: iedereen mocht een van de vier antwoorden noemen. Ik verwachtte dat de meesten b zouden kiezen, maar de antwoorden liepen uiteen. ‘Mijn antwoord is een combinatie van b en c’, opperde iemand. Daardoor aangestoken zei de volgende: ’Bij mij is het een combinatie van alle vier.’ De jongens na hem hielden het bij de ‘vrienden en de gezelligheid’ en toen kwam de negenjarige. Hij ging staan, keek me heel bewust aan en zei: ’Ik kom hier voor God, want ik geloof in God.’

Ik voelde dat iedereen zijn adem inhield.

Maar...

 

Na twee jaar Coronaepidemie werd het oorlog in Oekraïne. Na ruim twee maanden oorlog daar schoot iemand in Nederland twee mensen dood in een zorginstelling. Intussen is het overal zo droog dat de oogsten van tuinders dreigen te mislukken. De oogst van tarwe ligt zo ie zo op zijn gat vanwege de oorlog. De prijzen van het brood zullen dus omhoog gaan, ze zijn eigenlijk al omhooggegaan. Benzine is nog nooit zo duur geweest en de energie rekeningen rijzen de pan uit. Er even tussen uit om op vakantie te gaan in de meivakantie lukte niet voor veel mensen omdat het personeel op Schiphol staakte. Corona mag weliswaar verdwenen zijn, veel scholieren en studenten hebben er nog steeds mee te maken want hun manier van studeren is zodanig in de knel gekomen dat ze nu dreigen te zakken voor hun examens. Veel stellen zijn er tijdens de Corona achter gekomen dat ze eigenlijk niet bij elkaar passen, dus het aantal scheidingen en gebroken gezinnen neemt toe.

Van regelmatig naar het journaal kijken word je niet gelukkig in Nederland. Want het lijkt er vaak op of ze daar in Hilversum alleen maar interesse in slecht nieuws hebben. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de toeslagen affaire en de moord op Pim Fortuin. Dat laatste was zulk slecht nieuws dat er nu, twintig jaar na dato, een televisieserie van is gemaakt, alles wordt nog es een keer gespeeld door acteurs. Goed nagespeeld slecht nieuws doet het goed op tv. Hoeveel oorlogsfilms zijn er niet beroemd geworden na de tweede wereldoorlog?

‘In de wereld zal jullie veel lijden overkomen’, zegt Jezus in Johannes 16: Hij wist en weet ervan. Gelukkig ging hij verder: ’Maar houd goede moed, Ik heb de wereld overwonnen!’

Dat is de boodschap die elke christen met zich meedraagt.

Poetins begeerte

 

Al meer dan twee maanden duurt de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Rusland zelf noemt het geen oorlog maar een ‘militaire operatie’. Een zeer bloedige operatie: duizenden mensen kwamen om het leven en daar is nog steeds geen einde aan gekomen. ‘Hoe kan iemand zo wreed zijn? Wat een monster? Dit is toch volkomen onmenselijk? Wat drijft die man, Poetin, voort?’

Ik heb erover gepeinsd en dit woord kwam in mijn gedachten: het is begeerte. Begeerte naar meer land, naar een grotere Sovjetunie, naar een groter rijk. Dezelfde begeerte die Hitler had naar zijn Duizendjarig rijk. Het is begeerte naar macht, naar meer macht dan er tot nu toe was. Het is grootheidswaanzin.

Hoe vreemd dit misschien ook klinkt: die drijfveer is volkomen menselijk. Het is een drijfveer die al vanaf het prille begin in de bijbel omschreven wordt. Adam en Eva mogen alles eten wat het paradijs te bieden heeft, ze moeten alleen van één boom afblijven. En laat Eva’s begeerte nu net naar die ene boom uitgaan. Ze is gewaarschuwd dat eten van die boom kwalijke gevolgen zal hebben, en toch doet ze het, omdat ze die boom zo ontzettend begeert. ‘Gij zult niet begeren’, staat in de Tien Geboden. Dat wil niet zeggen dat je niks mag verlangen in je leven. Het wil wel zeggen dat je niks mag begeren wat je niet toekomt, wat niet van jou is.

En laten we als mensen nou juist dat begeren? Precies om die reden is er de hele dag reclame op de tv, onze begeerte naar van alles en nog wat wordt erdoor aangewakkerd. Wij mogen dan wel geen leger tot onze beschikking hebben zoals Poetin, we hebben onze eigen middelen om onze begeerten te vervullen.

Met Eva liep het slecht af in het paradijs. Ze was gewaarschuwd….